Cumhuriyet hürriyet demek,
Cumhuriyet özgürce yaşamak,
Uygarlığa, çağdaşlığa
Durmadan yılmadan koşmak demek
Cumhuriyet mutluluk demek,
Cumhuriyet kol kola yürümek
Uygarlığa, çağdaşlığa
Durmadan yılmadan koşmak demek
Cumhuriyet, siyasi gücün halk ve temsilcileri tarafından paylaşıldığı bir devlet yönetim şeklidir ve bununla birlikte monarşinin zıttıdır.[1][2]
Bir cumhuriyette temsil, genel vatandaşlar tarafından serbestçe seçilebilir veya seçimle belirlenebilir. Birçok tarihi cumhuriyette, temsil kişisel statüye dayanmış ve seçimlerin rolü sınırlı olmuştur. Bu durum günümüzde de geçerlidir; resmi adlarında “cumhuriyet” kelimesini kullanan 159 devlet (2017 itibarıyla) ve diğer cumhuriyet olarak kurulmuş devletler, temsil hakkını ve seçim sürecini dar bir şekilde sınırlayan devletler arasında yer almaktadır.
Bu terim, MÖ 509’da kralların devrilmesinden MS 27’de İmparatorluğun kurulmasına kadar süren Antik Roma Cumhuriyeti’nin anayasasına atıfta bulunarak modern anlamını geliştirmiştir. Bu anayasa, etkili bir şekilde güç sahibi olan zengin soylulardan oluşan bir Senato; magistraları seçme ve yasaları kabul etme yetkisine sahip tüm özgür vatandaşların katıldığı birkaç halk meclisi; ve çeşitli türde sivil ve siyasi yetkilere sahip bir dizi magistratlıktan oluşuyordu.
Genellikle bir cumhuriyet, tek bir egemen devlet olsa da, cumhuriyet olarak adlandırılan alt ulusal devlet varlıkları veya doğası itibarıyla cumhuriyetçi olarak tanımlanan hükümetler de bulunmaktadır.
CUMHURİYET